Każda osoba, która po powrocie z parku lub lasu znajdzie na sobie tego okrytego złą sławą pajęczaka, zadaje sobie pytanie, co zrobić po ugryzieniu kleszcza? Naturalnie najlepiej uniknąć ugryzienia. Można unikać miejsc gdzie występują kleszcze, ale rzadko kto wytrzyma bez kontaktu z przyrodą. Nawet jeśli nie lubimy chodzić do lasu. Przecież nikt z nas nie zamknie się w domu. Prędzej czy później znajdziemy się blisko nich. Nie trzeba wyjeżdżać za miasto, by je spotkać. Zwykły spacer do parku, czy popołudnie w ogrodzie może stać się okazją do ugryzienia przez tego małego pajęczaka. Pojawia się więc pytanie, co zrobić po ugryzieniu kleszcza? Po ugryzieniu kleszcza zastosuj się do tych wskazówek: Podstawa – nie panikuj! Nie każdy kleszcz jest nosicielem groźnych chorób. Mało tego, nie każdy kleszcz który jest nosicielem, przeniesie chorobę na się wyjąć kleszcza tak szybko jak to tylko usuń zdecydowanym ruchem, jak najbliżej skóry. Użyj do tego pęsety lub specjalnego zestawu do usuwania kleszczy dostępnego w kleszcza nie ściskaj go i nie smaruj masłem, czy innymi preparatami. Pasożyt zacznie się dusić i wymiotować, a to zwiększy ryzyko zakażenia. Zdezynfekuj miejsce ugryzienia i sprawdź czy kleszcz został wyciągnięty w całościJeśli obawiasz się, że sam nie zrobisz tego dobrze, lub nie wyciągnąłeś kleszcza w całości. Udaj się do całe ciało, być może jest gdzieś usunięciu kleszcza obserwuj miejsce ukłucia. Prawdopodobnie zauważysz tam niewielkie zaczerwienienie sygnalizujące odczyn zapalny. Nie jest to powód do niepokoju – to zwykła reakcja organizmu po ukłuciu przez owady lub możesz zaznaczyć na skórze obwód zaczerwienienia. Możesz zrobić też zdjęcie. Obserwuj przez kilka dni, czy zaczerwienienie się nie zaczerwienienie było niewielkie i zniknęło zupełnie po kilku dniach. Nie masz powodu do niepokoju. Gdy zaczerwienienie powiększa się, może okazać się jednym z objawów boreliozy. Nie zwlekaj, udaj się do lekarza! Pamiętaj, że wędrujący nie pojawi się w każdym przypadku lekarza, jeśli z czasem zaczniesz obserwować u siebie także inne symptomy – objawy grypopodobne, bóle stawów czy mięśni. Kleszcze były, są i będą częścią naszej flory i fauny. W naturze występuje aż 900 gatunków kleszczy! Zachowaj zdrowy rozsądek i nie unikaj kontaktu z naturą tylko dlatego, że możesz je tam spotkać. Łąki, lasy, parki, ogrody czekają. Pędź czym prędzej! Wizyta na łonie natury to świetny sposób na nudę! Nawigacja wpisu
Z czworonogiem zaatakowanym przez kleszcza należy udać się do weterynarza także wtedy, gdy miejsce wkłucia kleszcza będzie opuchnięte lub silnie zaczerwienione. Wizyta u specjalisty będzie bezwzględnie konieczna, jeśli u psa wystąpią objawy mogące świadczyć o chorobie odkleszczowej - gorączka, brak apetytu lub niechęć do Co zrobić po ugryzieniu kleszcza? Zdjęcie: Opublikowano: 12:26Aktualizacja: 08:15 Co zrobić po ugryzieniu kleszcza – warto sobie zadać to pytanie, ponieważ wywołana przez ukąszenie borelioza największe problemy sprawia, gdy nie zostanie w odpowiednim czasie leczona. Byłaś na spacerze lub biegałaś w lesie? Sprawdź swoje ciało! Przegapienie ugryzienia kleszcza jest niebezpieczne i naraża nas na rozwój chorób odkleszczowych. Szacuje się, że ponad 50 proc. osób, które zachorowały na boreliozę, nie pamięta momentu ukąszenia. Może wynikać to z niejednoznacznych objawów choroby na początku infekcji. Początkowe symptomy często w naszym mniemaniu nie zwiastują niczego niebezpiecznego i są raczej kojarzone z grypą lub przeziębieniem. Co zrobić, jak ugryzie kleszcz? Objawy boreliozy po ugryzieniu kleszczaDiagnoza boreliozy po ukąszeniu kleszczaZapobieganie ugryzieniu kleszczaCo zrobić po ugryzieniu kleszcza? Objawy boreliozy po ugryzieniu kleszcza Borelioza nazywana jest mistrzem kamuflażu, bo spada na człowieka nieoczekiwanie i niezauważenie. Ugryzienie niewielkiego kleszcza może pozostawić nieodwracalne zmiany, o ile odpowiednio wcześnie nie zostanie dobrze zdiagnozowana. Potrafi naśladować prawie każdą chorobę: może wywołać bóle głowy, szumy w uszach, drętwienie i drżenie kończyn, zmęczenie, zaburzenia rytmu serca, paraliż mięśni twarzy, sztywnienie karku, bóle żołądka, jelit. Po ukąszeniu kleszcza może także dojść do załamania nerwowego, lęków a nawet zaburzeń pamięci. Borelioza jest obecnie jedną z najczęstszych chorób zakaźnych w Polsce. Zapada na nią co roku kilkadziesiąt tysięcy Polaków. Choroba jest uleczalna, jednak zdarzają się jej nawroty. Można się nią zarazić kilka razy w życiu a wyleczenie nie zapewnia odporności na tę chorobę. Biorąc pod uwagę te czynniki, informacje o tym, jak zapobiec ukąszeniu i co zrobić po ugryzieniu kleszcza mogą być na wagę złota. W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję: Odporność WIMIN Odporność, 30 kaps. 59,00 zł Odporność Estabiom Baby, Suplement diety, krople, 5 ml 28,39 zł Odporność Bloxin Żel do nosa w sprayu, 20 ml 25,99 zł Odporność Naturell Omega-3 1000 mg, 120 kaps 54,90 zł Energia Vigor Up! Fast o smaku owoców leśnych, 20 tabletek musujących 24,90 zł Diagnoza boreliozy po ukąszeniu kleszcza Borelioza, czyli krętkowica kleszczowa, to wielonarządowa choroba zakaźna wywoływana przez krętki borrelii. Choroba przenoszona jest przede wszystkim przez kleszcze, ale roznoszą ją także niektóre gzy, bąki, wszy i komary. Masz kleszcza i nie wiesz, czy mogło dojść do zakażenia? Niestety, borelioza jest trudna do zdiagnozowania ze względu na szeroką gamę objawów, które wskazują także na dziesiątki innych schorzeń. Najbardziej charakterystycznym znakiem krętkowicy jest rumień wędrujący, który może pojawić się zaraz po ukąszeniu lub nawet kilka tygodni później. Rumień występuje w dowolnym miejscu na skórze – niekoniecznie w miejscu ugryzienia. Jest to spora czerwona plama, która ulega przejaśnieniu w centrum i przybiera formę pierścieni. Zmiana jest ocieplona, wypukła i bolesna. Może przemieszczać się po całym ciele. Rzadszym skórnym objawem boreliozy jest limfocytoma, czyli niewielki, nieco ciemniejszy od reszty ciała guzek umiejscowiony najczęściej w uchu lub na gruczole piersiowym. Brak opisanych zmian nie wyklucza występowania choroby. Zapobieganie ugryzieniu kleszcza Co zrobić, aby uniknąć ugryzienia kleszcza? Trudno jest zrezygnować ze spacerów, wyjść do parku, do lasu, porannego joggingu z obawy przed ugryzieniem kleszcza, dlatego aby zachować złoty środek, należy przygotować się na każdego rodzaju aktywność. Przede wszystkim zadbajmy o odpowiedni ubiór. Niestety, las to nie plaża. Mimo wysokiej temperatury na zewnątrz, wybierając się do lasu, załóżmy ubranie zakrywające nogi, ręce, a także głowę. – Po powrocie z „terenów zielonych” sprawdź miejsca na ciele, gdzie kleszcze lubią się “przyczepić”. Jest to skóra z tyłu kolan, pachwiny oraz głowa, dodatkowo obejrzyj całe ciało – pisze @labhome_pl, profil promujący samokontrolę zdrowia i profilaktykę na Instagramie. Ochrona przed ukąszeniem polega na korzystaniu z odpowiedniego ubioru – kiedy wybieramy się np. do lasu, zakładajmy długie spodnie i skarpetki oraz bluzki z długimi rękawami i koniecznie nakrycie głowy. Kleszcze wybierają ciepłe i wilgotne miejsca, dlatego dobrze oglądajmy skórę pod pachami, przy pachwinach czy w okolicy linii włosów na głowie. Można też stosować preparaty odstraszające kleszcze, czyli repelenty. Należy także pamiętać, że kleszcze, poza boreliozą, przenoszą także inną bardzo groźną wirusową chorobę – kleszczowe zapalenie opon i mózgu. wyjaśnia dr hab. n. med. Barbara Bałan, internista, immunolog z Centrum Medycznego Damiana Aby zapobiegać ugryzieniu kleszcza możesz również wziąć pod uwagę, że mają one dwa szczyty aktywności dobowej: o poranku, w godzinach 8:00-12:00 oraz popołudniowy, od godziny około 16:00 do wieczora. Unikaj siadania i leżenia bezpośrednio w trawie i pod krzewami. Gdy zamierzasz mimo wszystko usiąść na podłożu, usuń rośliny i rozłóż gruby koc. To, co zrobimy po ugryzieniu kleszcza wpływa na ryzyko rozwoju chorób odkleszczowych. Jak postępować, gdy zauważymy, że doszło do ukąszenia? Pierwszą zasadą jest jak najszybsze usunięcie kleszcza ze skóry. Jak to zrobić? Przygotuj pęsetę o cienkiej końcówce lub specjalne narzędzie do usuwania kleszczy, które możesz dostać w aptekach. Chwyć kleszcza wybranym przyrządem jak najbliżej skóry. Powoli pociągnij w górę uważając, żeby nie zgnieść kleszcza. Miejsce po ugryzieniu kleszcza umyj przy użyciu środka antyseptycznego lub wody z mydłem. Obserwuj miejsce ukąszenia przez kleszcza i inne rejony skóry. W miejscu ugryzienia prawdopodobnie pozostanie zaczerwienie (nie jest to powodem do niepokoju). Jeśli jednak zauważysz, że po kilku dniach od ukąszenia rumień powiększa się, zgłoś się do lekarza. Kontroluj miejsce ugryzienia kleszcza także w późniejszym okresie (sprawdzaj je co tydzień, po dłuższym czasie co około miesiąc). Tak samo postępować powinniśmy w przypadku ugryzienia kleszcza u dorosłych, dzieci, nawet w przypadku zauważenia kleszcza u niemowlaka. Ryzyko zachorowania w przypadku usunięcia kleszcza w ciągu 24 h uznaje się za niewielkie. Jeśli boisz się , że nie będziesz w stanie sama usunąć kleszcza ze skóry w całości, zgłoś się do lekarza rodzinnego. W dłuższej perspektywie, jeśli masz podejrzenie, że mógł zaatakować cię kleszcz, nie zwlekaj, zrób badanie. Wykonaj badanie na boreliozę z krwi za pomocą szybkiego testu z apteki lub badania krwi w laboratorium medycznym. Gdy zauważony zostanie kleszcz, warto wykonać oznaczenie przeciwciał, jednak najwcześniej 3/4 tygodnie po zakażeniu, tyle bowiem trwa odpowiedź immunologiczna organizmu. Antybiotyki wdrażane są po pozytywnym wyniku testów lub w przypadku zaobserwowania charakterystycznych zmian skórnych. Problemem jest natomiast niezdiagnozowana i nieleczona borelioza. Odległe powikłania boreliozy dotyczą tych lokalizacji, do których bakteria Borrelia Burgdorferi ma szczególne to stawy, układ nerwowy oraz serce. Możliwe jest zapalenie opon mózgowych, zapalenie nerwu wzrokowego, porażenie kończyn, silne bóle stawów czy zapalenie wsierdzia. Trudno wtedy określić przyczynę choroby, gdyż nikt nie kojarzy faktu zachorowania z przeoczonym kilkanaście lat temu ukąszeniem kleszcza. Jedyną słuszną drogą postępowania jest zatem samoobserwacja pacjenta w okresie nasilonej aktywności kleszczy, czyli najczęściej od kwietnia do października, zwłaszcza w sąsiedztwie ognisk endemicznych kleszczy. pisze Centrum Edukacji Dietetycznej i Diabetologicznej, na swoim profilu na Instagramie Wyświetl ten post na Instagramie. Borelioza! Czy jest się czego bać? Borelioza to choroba wyjątkowa pod wieloma względami. Przenoszona przez kleszcze, nie jest zaraźliwa w kontakcie człowiek – człowiek. Zaczyna się niepozornie – w miejscu ukłucia przez kleszcza, na skórze pojawia się rumień. Potem rumień znika, często niezauważony. A po wielu latach choroba odzywa się podobnie, ukazując swe najstraszniejsze oblicze. Mimo coraz większej świadomości społecznej oraz wiedzy lekarzy, nadal wiele przypadków ukąszeń przez kleszcze jest bagatelizowanych. Podstawą profilaktyki jest unikanie siedlisk kleszczy oraz dokładnie oglądanie skóry po powrocie z lasu. Gdy zauważony zostanie kleszcz, warto wykonać oznaczenie przeciwciał, jednak najwcześniej 3 – 4 tygodnie po zakażeniu, tyle bowiem trwa odpowiedź immunologiczna organizmu. Antybiotyki wdrażane są po pozytywnym wyniku testów lub w przypadku zaobserwowania charakterystycznych zmian skórnych. Problemem jest natomiast niezdiagnozowana i nieleczona borelioza. Odległe powikłania boreliozy dotyczą tych lokalizacji, do których bakteria Borrelia Burgdorferi ma szczególne powinowactwo. Są to stawy, układ nerwowy oraz serce. Możliwe jest zapalenie opon mózgowych, zapalenie nerwu wzrokowego, porażenie kończyn, silne bóle stawów czy zapalenie wsierdzia. Trudno wtedy określić przyczynę choroby, gdyż nikt nie kojarzy faktu zachorowania z przeoczonym kilkanaście lat temu ukąszeniem kleszcza. Jedyną słuszną drogą postępowania jest zatem samoobserwacja pacjenta w okresie nasilonej aktywności kleszczy, czyli najczęściej od kwietnia do października, zwłaszcza w sąsiedztwie ognisk endemicznych kleszczy. #zdrowie #kleszcze #news #borelioza #cedid #health #medycyna #medicine #science #nauka Post udostępniony przez CEDiD (@cedidpolska) Kwi 9, 2019 o 11:47 PDT Zobacz także Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Urszula Gruszka Zobacz profil Podoba Ci się ten artykuł? Powiązane tematy: Polecamy Co zrobić żeby grzywka nie przetłuściła się przez noc … się w kołderke w nocy aż po same uszy , i w nocy jest mi gorąco , poce się a rano mam już tragiczną grzywke . Co zrobić żeby mi się nie … + 자세한 내용은 여기를 클릭하십시오. Source: m-forum.pl. Date Published: 11/3/2022. View: 9237 Wracasz ze spaceru, a twoje nogi pokryte są małymi, czarnymi kropkami? Obejrzyj je dokładnie — to mogą być nimfy kleszcza! Nimfa kleszcza to forma przejściowa kleszcza. Ma około półtora milimetra i brązowo-czarny kolor. Na ciele człowieka lub zwierzęcia wygląda jak ziarenko piasku lub maleńki pieprzyk. Jest ona znacznie agresywniejsza niż kleszcze i tak jak one przenosi groźne patogeny wywołujące np. boreliozę, kleszczowe zapalenie mózgu. Do zakażenia człowieka dochodzi w czasie przytwierdzenia do skóry i w trakcie ssania krwi przez wydalenie śliny lub wymiocin kleszcza. Infekcja występuje najczęściej 2 dni od rozwojowy kleszcza trwa 2 lata i dzieli się na 3 etapy: larwa, nimfa, dorosły osobnik (który składa jajo). Kleszcz żeruje zwykle jeden raz w każdej fazie życiowej. Przyciąga go ciepłota ciała i dwutlenek węgla wydzielany przez wiedzieć: Gdzie jest najwięcej kleszczy? Jak sprawić, by do nas nie lgnęły?Nimfa kleszcza — dlaczego jest tak niebezpieczna?Aby stać się dorosłym osobnikiem, nimfa kleszcza musi wysycić się krwią. Potrzebuje na to około tygodnia. Na swoje ofiary czeka zwykle na źdźbłach trawy, ale potrafi też w poszukiwaniu żywiciela przemieszczać się nawet kilkadziesiąt metrów. Jeśli nie uda jej się zmienić w dorosłą postać przed zimą, hibernuje się, a z nastaniem ciepłych dni znów rozpoczyna działania nimfy kleszcza jest podobny jak kleszcza — gdy znajdzie ofiarę, chwyta fałd skóry i dwiema przednimi odnóżami rozcina ją, po czym wbija się w ciało. Wtedy pojawia się wyprysk i zaczerwienienie. Powstaje malutka plamka krwi, którą nimfa powiększa swój rozmiar z około półtora milimetra nawet do trzech milimetrów. Przytwierdzona wygląda na ciele jak mały ciemny strupek o „łezkowatym” się ochronić przed nimfami?Tak samo jak przed kleszczami, czyli: zakładając odpowiedni strój, gdy idziemy na spacer do parku, lasu czy na łąkę (długie spodnie, koszula z długim rękawem, nakrycie głowy oraz pełne buty), stosując środki odstraszające kleszcze, dokładnie oglądając ciało po spacerze. Jeżeli zauważymy nimfę w skórze, należy ją usunąć podobnie jak dorosłego osobnika, czyli za pomocą pęsety. Po wyciągnięciu kleszcza obserwujemy miejsce ukąszenia. Jeżeli pojawi się rumień, powinniśmy iść jak najszybciej do lekarza.Komary i kleszcze to prawdziwa zmora letniego wypoczynku. Małe stworzenia utrudniają relaks, a dodatkowo zagrażają naszemu zdrowiu. Nic dziwnego, że tuż przed sezonem zaczyna się poszukiwanie najlepszego środka na komary i kleszcze, który je odstraszy i pozwoli zapomnieć o kłopocie. Dobre zabezpieczenie jest konieczne podczas pobytu w lesie, nad jeziorem, a nawet w ogrodzie lub na działce. Co wybrać na kleszcze dla dzieci i dorosłych? Czy domowe sposoby również działają? Co na komary i kleszcze? Po pierwsze profilaktyka Bez dobrego środka na komary i kleszcze latem byłoby trudno korzystać z uroków natury. Jednak zwalczanie i odstraszanie szkodników to jedno, warto zadbać również o profilaktykę. Żadna substancja nie jest całkowicie skuteczna, a najmocniejsze z nich nie mogą być nadużywane. Problem pojawia się również, kiedy ochrony potrzebuje kobieta w ciąży lub małe dziecko. Zanim sięgniesz po spray na komary i kleszcze, zadbaj o następujące rzeczy: Używaj moskitier w mieszkaniu i przy wózku niemowlęcym, żeby chronić się przed wlatującymi przebywania w lesie, w którym jest dużo komarów, możesz używać kapelusza ze specjalną siatką na do lasu długie spodnie, bluzki z długim rękawem, pełne buty i ochronę na spacerze lub pobycie w ogrodzie dokładnie sprawdź ciało dziecka i swoje w poszukiwaniu używaj intensywnie pachnących mydeł i to możliwe, unikaj przebywania w lesie w godzinach największej aktywności kleszczy, czyli od 8:00 do 11:00 oraz od 16:00 do pójściem spać sprawdź dokładnie, czy w pokoju nie ukrył się komar. Niektórzy stosują w ogrodzie oprysk na komary i kleszcze, jednak specjaliści odradzają takie rozwiązanie, jest bowiem szkodliwe dla roślinności oraz innych owadów i pajęczaków. Środek na komary i kleszcze – na co zwrócić uwagę? W sklepach znajdziesz mnóstwo preparatów w różnych cenach i formach. Czym kierować się przy wyborze środka na kleszcze i komary? Zwróć uwagę na to, czy może być używany przez osobę, którą chcesz chronić, na przykład od jakiego wieku można go stosować. Przeczytaj dokładnie etykietę, żeby sprawdzić, czy działa na kleszcze, komary, czy też na owady, jak i pajęczaki. Kiedy przeanalizujesz skład, będziesz wiedział, jakie dokładnie substancje zostały zastosowane. Znaczenie ma również forma, w jakiej występuje konkretny preparat – niektórzy wolą spray, inni natomiast żel lub sztyft. Pomyśl, co będzie najwygodniejsze dla ciebie poza domem. Co na komary i kleszcze? Syntetyczne repelenty Najbardziej skuteczne są syntetyczne repelenty, których wadą jest pewne ryzyko wiążące się z ich używaniem. Stosując je, zawsze trzeba trzymać się zaleceń mówiących o tym, przez kogo mogą być używane, jak często, w jaki dokładnie sposób mają być nanoszone i jakie środki ostrożności trzeba podjąć. Jakie repelenty na kleszcze i komary są używane w gotowych środkach? DEET – najmocniejszy środek na komary i kleszcze. Działa najdłużej. Nie może być stosowany przez kobiety w ciąży i odradzany jest dzieciom poniżej 12. roku życia, nie powinieneś go również rozpylać w pomieszczeniach zamkniętych. Skuteczność i czas działania zależy od stężenia DEET w produkcie, jednak im jest ono wyższe, tym większe środki ostrożności powinieneś – bezpieczniejsza niż DEET, bezzapachowa, może być używana bezpośrednio na skórę i nie wywołuje reakcji alergicznej. Jest dobrą odpowiedzią na pytanie, co na kleszcze dla dzieci powyżej 3. roku życia. Nie można jej łączyć z DEET, ponieważ tworzą niebezpieczną – wykazuje najniższą skuteczność w porównaniu z wymienionymi wcześniej substancjami, jednak odstrasza całą gamę owadów i pajęczaków. Jest bezpieczna dla dzieci od ukończenia 1. roku życia, nie powoduje alergii i nie ma zapachu. Spray na kleszcze dla dorosłych Jeśli szukasz uniwersalnego sprayu na komary i kleszcze dla całej rodziny, powinieneś dostosować się do najmłodszego dziecka. Wysoce skuteczne preparaty mogą być stosowane już od 3. roku życia. Jeśli jednak chcesz kupić dla najmłodszych osobny, delikatny spray lub żel, dla siebie możesz wybrać najmocniejszy środek na komary i kleszcze dla dorosłych. Intensywne środki są polecane szczególnie leśnikom, turystom, grzybiarzom czy wędkarzom. Jaki spray na kleszcze jest najmocniejszy? Taki, który w składzie będzie zawierał nawet 50% DEET. Takie preparaty są przeznaczone do zadań specjalnych. Przeciętna dorosła osoba może też bezpiecznie stosować środki na komary i kleszcze zawierające 20–30% DEET. Co na komary i kleszcze dla dzieci? Dzieci poniżej 12. roku życia nie powinny używać środków z DEET. U rocznych dzieci można wprowadzić pierwsze preparaty na komary i kleszcze z IR3535, a od 3. roku życia z ikadryną. Dla niemowląt są dostępne łagodne środki zawierające olejki eteryczne oraz opaski, jednak mogą one uczulać. U maluchów kluczowa jest profilaktyka, na przykład moskitiera na wózku. Można również spryskiwać ich otoczenie, jednak tak, by nie wdychały chemicznych substancji. Naturalne sposoby na komary i kleszcze Wielbiciele naturalnych rozwiązań cenią olejki eteryczne, które odstraszają owady i pajęczaki. Mają one jednak również wady – są bardzo ulotne, szczególnie podczas ciepłych dni, mogą również uczulać. Olejki, które działają odstraszająco na komary i kleszcze, to między innymi eukaliptusowy, cytronelowy, lawendowy, paczuli, miętowy i bazyliowy. Preparat na ich bazie można wykonać samodzielnie lub kupić gotową mieszankę. Ciekawym rozwiązaniem jest opaska na komary i kleszcze, która jest nasączona olejkami eterycznymi, na przykład lawendowym lub cytronelowym. Można ją nosić na nadgarstku lub zawiesić na wózku. Skuteczność takiego rozwiązania jest niska, a dodatkowo istnieje niewielka szansa, że odstraszysz w ten sposób kleszcze. Może być zatem stosowana jedynie wspomagająco.kp4o. 400 186 441 257 126 195 315 136 322